Na przestrzeni wieków, różne kultury na całym świecie rozwijały swoje unikalne filozofie życia i metody naturalnej medycyny. Jednym z takich systemów jest indyjska ajurweda, która jest często nazywana matką medycyny ze względu na swoje starożytne korzenie. Ajurweda to jednak więcej niż tylko system leczenia – to zintegrowany zestaw praktyk medycyny, psychologii i filozofii, które mają na celu zwiększenie jakości życia.
Ajurweda jest starożytnym hinduskim systemem medycyny, skoncentrowanym na zdrowiu fizycznym, psychicznym i duchowym człowieka. To nie tylko metoda leczenia chorób, ale też sztuka utrzymania naturalnej równowagi organizmu, służąca promowaniu szczęścia, zdrowia oraz długowieczności. Medycyna ajurwedyjska wykorzystuje naturalne metody uzdrowienia, w tym ziołolecznictwo oraz różne terapie ciała mające na celu oczyszczanie organizmu z toksyn, zarówno fizycznych jak i psychicznych. Proces leczenia obejmuje również odpowiednie ćwiczenia fizyczne, praktykowanie jogi i pranayamy (ćwiczenia oddechowe), a także zajmowanie się emocjami i umysłem.
Historia ajurwedy wynosi około 5 tysięcy lat i jej początki są zlokalizowane w rejonie Kerala na południowo-wschodnim wybrzeżu Półwyspu Indyjskiego. Najbardziej znani praktycy ajurwedy to Ćaraka, który specjalizował się w chorobach wewnętrznych, oraz Saszruta, chirurg uznający swoją specjalność za najskuteczniejszą formę leczenia ze względu na natychmiastowe efekty. Ich prace zostały spisane w VII wieku p.n.e. Ajurweda opracowała również osiem specjalizacji, takich jak: choroby wewnętrzne, chirurgia ogólna, toksykologia, nauka o odmładzaniu, pediatria oraz psychiatria.
Zgodnie z nauczaniem ajurwedy, świat powstał z połączenia pięciu elementów: ziemi (Prithvi), ognia (Agni), wody (Jala), powietrza (Vayu) oraz eteru (Akash). Każda istota lub zjawisko na Ziemi, w tym człowiek, można przypisać do jednego lub dwóch tych elementów. Każdy człowiek ma swój indywidualny model energetyczny, nazywany konstytucją. Im silniejsza jest konstytucja, tym większą mamy odporność na choroby. Konstytucja wpływa też na nasz charakter, potrzeby, temperament, zdolności czy siłę psychiczną i fizyczną.
Dosze to biologiczne energie w ciele człowieka, które reprezentują pięć żywiołów (ziemia, ogień, woda, powietrze, eter). W ajurwedzie wyróżnia się trzy dosze: vata (powietrze i eter), pitta (ogień i woda) oraz kapha (woda i ziemia). Każda z nich odpowiada za inne funkcje w organizmie i jest powiązana z różnymi emocjami. Ludzie są grupowani według typów dosz, na podstawie ich podobieństwa do poszczególnych żywiołów.